10 thông tin về Chùa Tịnh Quang – biểu tượng tâm linh của Phật giáo Quảng Trị
Chùa Tịnh Quang nằm trên một vùng núi phía tây – nam của làng Ái Tử, thuộc huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị). Đây là ngôi tổ đình duy nhất của tỉnh Quảng Trị, thuộc hệ phái Phật giáo Bắc tông – biểu tượng tâm linh của Phật Giáo Quảng Trị
Các nhà tu hành từng gắn bó với chùa luôn coi chùa là đất tổ của mình, còn một số người con chùa là nơi thanh tịnh mang đến bình an
Hàng năm vào ngày 18 tháng 2 âm lịch chùa tổ chức một lễ hội giỗ Tổ hàng năm với sự phối hợp của Ban trị sự Tỉnh hội và cùng tổ chức Ban Tái thiết (đại diện Hội Tăng Ni Phật tử đồng hương chịu phần tài khoản). Lễ hội giỗ Tổ được tổ chức với quy mô đạt tầm mức một lễ hội lớn tại khu vực. Lễ hội quy tụ hàng ngàn Tăng Ni và tín đồ Phật tử khắp mọi miền đất nước trở về.
Với giá trị văn hoá, lịch sử và tâm linh, ngôi chùa được Bộ Văn hoá thông tin công nhận là di tích quốc gia theo quyết định số 2009/QĐ – BVHTT ngày 15/11/1991.
10 thông tin về Chùa Tịnh Quang – biểu tượng tâm linh của Phật giáo Quảng Trị
Các tên gọi của chùa
Ngôi chùa được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau. Ban đầu ngôi chùa có tên là Am Tịnh Độ. Ngoài tên gọi chính thức hiện nay là Chùa sắc tứ Tịnh Quang thì chùa vẫn được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau như Tổ Đình Sắc Tứ Tịnh Quang, Tịnh Quang Tự hay được gọi ngắn gọn là Chùa Sắc Tứ. Chùa là một trong những ngôi tổ đình được xây dựng sớm và có ảnh hưởng lớn tới Phật Giáo Quảng Trị.
Lịch sử hình thành
Chùa Sắc Tứ Tịnh Quang do Hoàng Thượng Tu Pháp, tự Chí Khả khởi lập và xây dựng vào năm 1739 đời Vua Lê Ý Tông cách nay 261 năm với tên ban đầu là chùa Am Tịnh Độ.
Từ những ngày chúa Nguyễn Hoàng vào Nam lập nghiệp, nhưng vào năm nào thì mãi đến nay vẫn chưa khảo cứu được. Có thể nói đây là một trong những ngôi tổ đình có mặt sớm nhất và có ảnh hưởng rất lớn đến Phật Giáo Quảng Trị và văn hóa tâm linh của xứ Đàng Trong.
Qua các đời trụ trì tiếp nối như Thiền sư Tuyết Phong và Thiền sư Bảo Châu, ngôi chùa ngày càng được quan tâm đầu tư, xây dựng, chỉnh trang để trở nên khang trang, hoàn thiện hơn.
Vào năm 1739( năm thứ 5 Vĩnh Hựu) vua Lê Ý Tông (1739), Chúa Nguyễn Khái Quát trong một dịp ngự giá ra Quảng Trị, đã ghé thăm ngôi chùa và đảnh lễ Phật cảm khái với cảnh trí chốn Phật đường và tiếng tăm của ngôi chùa trong dân chúng, Chúa thân thân hành ngự bút viết năm chữ “Sắc tứ Tịnh Quang Tự”, cho làm bảng sơn son thếp vàng tặng ngôi chùa. Từ đó ngôi chùa Am Tịnh Độ đổi thành chùa Sắc tứ Tịnh Quang và trở thành một trong những điểm tâm linh của Phật Giáo Quảng Trị.
Theo một số nhà nghiên cứu, ngôi chùa đã xuất hiện trước năm 1558, đến khi Nguyễn Hoàng vào trấn nhậm tại Ái Tử thì ngôi chùa đã tồn tại. Vào khoảng những năm 1600-1650, có rất nhiều vị thiền sư nổi tiếng đến trụ trì ở đây. Nhưng hiện nay chỉ biết tên hai vị là Lục Hồ Viên Cảnh, bổn sư của Thiền sư Minh Châu Hương Hải và Đại Thâm Viên Quang, vị thầy đã dạy về thiền lý cho Minh Châu Hương Hải.
Đến đời Vua Gia Long, vua ban tên gọi cho ngôi chùa là Tịnh Quang. Chùa được trùng tu năm thứ 21 (1941) thời Minh Mạng. Đến năm 1972, chùa chiến tranh phá hỏng hoàn toàn.
Vào năm Đồng Khánh thứ 2 (1890) ngôi chùa được trùng tu lại và ông Trần Chính Tịnh pháp danh Thông Quảng được chọn làm Hội trưởng. Năm thứ 6 (1886) Thành Thái cho cải tạo lại chùa, dựng thêm nhà Tăng khang trang, rực rỡ, rồi mời Tiến sĩ Hoàng Bính viết bia vào năm Thành Thái thứ 7 (1895).
Ngày 15 tháng 11 năm 1991, Nhà nước việt Nam đã chính thức công nhận chùa là di tích lịch sử tâm linh cấp quốc gia hạng A1 theo Quyết định số 2009/QĐ – BVHTT ngày 15/11/1991 của Bộ Văn hóa Thông tin.
Hiện nay, chùa do Thượng tọa Thích Phước Châu là giám tự, tại đây đều hàng tháng đều tổ chức các khóa tu Bát quan trai cho đông đảo bà con Phật tử đến tu hành và tham vấn giáo lý.
Đặc điểm kiến trúc Điện Phật được bài trí một cách rất tôn nghiêm. Ban điện chính giữa thờ Tam Thế Phật. Chùa có pho tượng đức Phật Thích Ca bằng đồng nặng 2700kg, đúc năm 1997 và là chiếc trống lớn bằng da trâu, đường kính mặt trống khoảng 165 cm.
Cho đến nay chùa đã trải qua 9 lần đại trùng tu. Lần trùng tu lớn nhất vào năm 1997 với kinh phí lên đến gần 2 tỷ đồng do Hoàng thượng Thích Chánh Liêm làm Trưởng ban Tái thiết. Lễ đặt đá trùng tu ngôi chùa được cử hành vào ngày 26-3-1997. Hiện nay ngôi chùa có chiều sâu 31m, rộng 27m, cao gần 15m. Ngôi chùa được tổ chức khánh thành trang vào ngày 12-3-2001 (18-2 năm Tân Tỵ)
Điểm du lịch tâm linh
Thời gian gần đây ở Quảng Trị xuất hiện thêm nhiều loại hình lễ hội mới như: Lễ hội “thống nhất non sông”, lễ hội “thả đèn hoa đăng trên sông Thạch Hãn”, lễ hội “cầu siêu tại Nghĩa trang liệt sĩ Trường Sơn“…
Những lễ hội này đều có dấu ấn của Phật Giáo Quảng Trị chùa sắc tứ Tịnh Quang tạo điều kiện thuận lợi về địa điểm, công tác tổ chức, bố trí nhân sự tham gia vào các buổi lễ như cầu siêu, tụng kinh…
Lời kết
Chùa Tịnh Quang là một trong những biểu tượng tâm linh của Phật Giáo Quảng Trị. Hy vọng những thông tin trên giúp các bạn hiểu rõ hơn về chùa Tịnh Quang. Cảm ơn các bạn đồng hành.
